نقدی بر طنز مسافران
طنز مسافران که چندی است از شبکه سوم سیما پخش میشود، کاری است ظریف و هوشمندانه از رامبد جوان که با زبان به ظاهر شیرین و در واقع تلخ طنز، میکوشد برخی از فضایل اخلاقی فراموش شده ما را یادآوری نماید.
به گزارش «تابناک»، برنامه طنز مسافران، چندی است ما ایرانیان را به دیدن عریان ویژگیهای خودمان نشانده است؛ ویژگیهایی که در هر برنامه جمعبندی آن برای آگاهی فضاییها، یعنی خودمان، فرستاده میشود.
بنا بر این گزارش، در این برنامه طنز، در هر نوبت، لایهای از خلقیات ما ایرانیان برداشته میشود و ما هم همچنان به خود میخندیم؛ اما آنچه در این میان جای آن در رسانههای مکتوب و دیداری و شنیداری ما خالی است، طنزی درباره رفتار سیاسی ما ایرانیان است؛ رفتاری که یقینا جدا از خلقیات اجتماعی ایرانیان نیست و در حقیقت، نماد آن خلقیات اجتماعی است و به همان میزان خندهدار است.
مثلا درباره رخدادهای اخیر، ما نشان دادیم که اصولا روش حل اختلاف را بلد نیستیم، چون همه ما حداکثرگرا هستیم. یکی از معانی سیاست کنار آمدن است، در حالی که ما کنار آمدن را به لحاظ فرهنگی یک ضعف میدانیم و گمان میکنیم اگر کوتاه بیایم، هویت ما زیر سؤال رفته است. ما اصطلاحات بسیاری داریم که تأکید میکنند انسانها همواره یک حرف بزنند و تا آخر هم پای آن بایستند.
این تازه اول سیاست است؛ یعنی خود معنای سیاست را هم درنمییابیم، دست به فعل سیاسی میزنیم و برای دیگران خندهدار میشویم. ما در رفتارهای سیاسیمان علاقه شدید داریم به پاسخهای سریع، واکنشهای سریع و یک رفتار واکنشی، چنانچه ادعاهای آقای کروبی و واکنش مجلس، از مصادیق اخیر آن است.
ما در اقدامات سیاسی خود پروسه محور نیستیم، میخواهیم ضربتی و آنی، اصلاحات را انجام دهیم و عدالت را برقرار سازیم. چون پروسه محور نیستیم، بیحوصله میشویم و وقتی به قدرت میرسیم، می کوشیم همه برنامههای دیگر را کنار بگذاریم و خود از نو بنایی تازه بگذاریم برای چند سال و دیگری هم همین طور.
بر این مبنا، کار آرام آرام در درون بافت سیاسی ما، کاهلی و سستی تعبیر میشود. همه این مصادیق به علاوه صدها ویژگی دیگر، رفتار سیاسی ما ایرانیان را به طنز شبیه کرده و جای خالی برنامهای که جداً و عمیقاً این تلنگر را به سیاسیون ایرانی بزند، خالی است. اگر رسانه تلویزیون این کار را نمیکند، رسانههای نوشتاری باید خود را موظف به آگاهیرسانی در این زمینه بکنند تا شاید انشاءالله در چندین سال آینده، خلق و خوی سیاسی ما دستکم برای خودمان و البته دیگران خندهدار نباشد.
گفتنی است، فرهنگ سیاسی ـ اجتماعی ایرانی هر چقدر هم که به سابقه و درخشندگیاش ببالیم و فخر آن را به دیگران بفروشیم، مانند هر چیز دیگری، اگر بر آن ممارست نورزیم و در حفظش نکوشیم، قطعا و بدون هیچ تردیدی از بین خواهد رفت و چنین میشود که تحملمان کم شده و اخلاق اسلامی و مدارا را با پرخاش و ناسزا معاوضه خواهیم کرد.
کلمات کلیدی :